Anđelika /Angelica/, poznata kao lekovita anđelika, anđelica, angelika je dvogodišnja zeljasta biljka koja ima ispravljeno stablo koje dostiže visinu 100-150 cm. Deo stabla na vrhu je razgranat.
Listovi su uzastopni, a cvetovi sitni, elastični, zelenkasto-bele ili zelenkasto-žute boje. Plod je oblika jajeta i sa strane spljeskan. Anđelika cveta od juna do avgusta. Biljka raste u mestima gde ima hlada, vlažnim mestima pored reke i potoka.
Istorija anđelike
Anđelika je biljka koja se koristi od davnina, o čemu svedoče drevni letopisi. Približno 20 različitih plemena su koristili anđeliku za lečenje. U Americi cela biljka se koristi za lečenje virusnih i bakterioloških infekcija.
Lokalno stanovništvo ju je koristilo kao tonik protiv raznih hroničnih bolesti. Prema evropskom folkloru, ime biljke dolazi zbog činjenice da cveta negde za vreme praznika Arhangela Mihaila.
Sastav anđelike
U korenju i rizomima se nalazi eterično ulje i terpeni, angelicin, valerijanska kiselina, lakton, ostenol, ostol, angelikova kiselina, arhicin, bagrapten, imperatorin itd.
Koren je odličan izvor vitamina B12, niacina i folne kiseline. U plodovima anđelike se nalazi 17 % masnog ulja do 1 % eteičnog ulja sa feladrenom, felopterinom, begraptenom itd.
Sakupljanje i čuvanje anđelike
Sakupljaju se lekoviti delovi biljke - koren, semenke i listovi. Koren anđelike se sakuplja u maju, aprilu, septembru, oktobru, a listovi i semenke - samo u septembru i oktobru.
Koristi od anđelike
Uprkos što se smatra da se svi delovi biljke koriste za lečenje raznih bolesti, glavno lekovito sredstvo je koren. Listovi i stabla su sa slabijim lekovitim dejstvom. Koren i listovi stabla se mogu koristiti kao tonik, a semenke imaju dobro dejstvo kod mučnine.
Koren se može konzumirati surov, a spektar korisnih svostava je veoma širok. Koristi se kod raznih problema sa varenjem, grčevima u stomaku, gasovima.
Anđelika se koristi kao reproduktivni regulator, za izazivanje zakasnele menstruacije, kod grčeva u crevima, kao sredsto za iskašljavanje i za izazivanje znojenja, kao dobar diuterik i antiseptik, za lečenje infekcija mokraćnih puteva.
Anđelika stimuliše rad bubrega, pomaže kod opšte malaksalosti i periodične groznice, reume. Neki ljudi koriste biljku za smirenje upala u zglobovima.
Anđelika poboljšava dotok krvi u preiferne delove tela, što sa svoje strane vodi do poboljšavanja cirkulacije. Specijalno se koristi kod Birgerove bolesti /bolest kod koje se sužavaju arterije na rukama i nogama/.
Spoljašnje se anđelika koristi za ispiranje očiju i kao obloga kod krasta, osipa, bolesti pluća, gihta, za olakšavanje reumatskih bolova.
Anđelika se upotrebljava u raznim lekovitim oblicima. Napici od listova se koriste kod problema sa varenjem. Napitak od sušenog korena se koristi za stimulisanje jetre, kod menstrualnih problema, olakšava zatvor.
Kreme, napravljene od listova se stavljaju na iritiranu kožu. Mladi i zeleni listovi, debljine olovke se ušećere i koriste kao odličan tonik u borbi sa infekcijama i poboljšavaju nivo energije.
Sve u svemu, anđelika ima dejstvo protiv grčeva, gasova, iskašljavanje, deluje protivupalno, diuterski i antibakterijsko. Ona je stimulans materice.
Štete od anđelike
Koren sadrži specifične hemikalije koje mogu izazvati ozbiljnu fotoosetljivotst. U velikim količinama anđelika je otrovna i može da utiče negativno na disanje, pritisak i ritam srca.
Ne treba da je koriste trudnice, zato što stimuliše matericu. Dijabetičari takođe ne treba da konzumiraju anđeliku, zato što može povećati nivo šećera u krvi u urinu. Preterana upotreba može da izazove dijareju kod ostalih ljudi.
