Holecistokinin je hormon, koji se proizvodi u tankim crevima. Igra glavnu ulogu u procesu varenja. Kada masti i proteini uđu u tanko crevo, holecistokinin pokreće kontrakciju žučne kese i pankreasa. Dostavljaju žuč i enzime u dvanaestopalačno crevo kako bi pomogli u razgradnji hrane za apsorpciju.
Šta je holecistokinin
Holecistokinin je hormon, koji funkcioniše kao deo vašeg digestivnog sistema. Izlučuje se iz tankog creva za vreme procesa varenja. Ponekad se naziva pankreozimin. Holecistokinin se takođe nalazi u mozgu i centralnom nervnom sistemu, iako njegova funkcija nije tako dobro shvaćena.
Šta pokreće oslobađanje holecistokinina
Hrana koja prelazi iz stomaka u prvi deo tankog creva (dvanaestopalačno crevo) pokreće sledeću fazu procesa varenja. Kada ćelije u sluzokoži dvabnaestopalačnog creva (nazvane I-ćelije) otkriju prisustvo proteina i svarljivih masti, one pokreću oslobađanje holecistokinina u krvotok.
Čemu služi holecistokinin
Holecistokinin ima nekoliko funkcija u ovoj fazi procesa varenja:
- Stimuliše kontrakciju žučne kese i oslobađa žuč u tanko crevo. Holicistokinin znači pomera žučnu kesu;
- Stimuliše pankreas da oslobađa enzime pankreasa. To znači njegovo drugo ime – pankreasimin;
- Žučne soli i digestivni enzimi pomažu u razgradnji proteina i masti u manje molekule, koji se mogu apsorbovati u tankom crevu. Dok se to dešava, holecistokinin potiskuje pražnjenje želuca, kako ne bi isporučio više hrane dok prva porcija ne bude spremna da prođe dalje niz lanac;
- Takođe potiskuje vaš apetit dok varite hranu, tako što vaš stomak čini fizički punim i aktiviranjem vagalnih nerava u zidu stomaka;
- Konačno, pokreće peristaltiku – mišićne kontrakcije, koje pomeraju hranu kroz creva, kako bi se nastavio proces varenja;
U mozgu i centralnom nervnom sistemu, čini se da holecistokinin igra ulogu prilikom anksioznosti. Studije su pokazale da povećani nivoi holecistokinina u mozgu povećavaju anksioznost i paniku;
Takođe je objavljeno da holecistokinin igra ulogu u termoregulaciji. Objavljeno je da posreduje temperaturu kada se ubrizgava u mozak i hipotermiju kada se ubrizgava periferno. Potrebno je više istraživanja, kako bi se bolje razumeli efekti hormona na mozak.
Gde se holecistokinin nalazi u telu
Kao i drugi hormoni, holecistokinin cirkuliše u krvotoku. Komunicira sa različitim delovima tela preko receptora u tkivnim ćelijama. U digestivnom sistemu, receptori holecistokinina nalaze se u mišićima žučne kese, sluznici želuca i creva i sluznici pankreasa. Receptori se nalaze i u oblastima mozga i centralnog nervnog sistema.
Koja medicinska stanja uključuju holecistokinin
Niski nivoi holecistokinina primećeni su u određenim stanjima, iako nije jasno da li je to simptom ili uzrok. Može biti povezan sa oštećenim pražnjenjem želuca (gastroparezom) i oštećenom funkcijom žučne kese (bilijarnom diskinezijom). Naučnici takođe istražuju kako varijacije u genu holecistokinina mogu biti povezane sa određenom anksioznošću i metaboličkim poremećajima. Neka istraživanja predpostavljaju da genetske varijacije mogu uticati na način, na koji holecistokinin stupa u interakciju sa mozgom, kako bi modulirao signale anksioznosti ili gladi.
Kako je holecistokinin povezan sa gojaznošću
Naučnici istražuju moguće veze između holecistokinina i gojaznosti. Čini se da ljudi koji nose određenu varijantu gena za holecistokinin imaju povećan rizik od gojaznosti (60%). Postoje i neki dokazi da su osobe sa klinički teškom gojaznošću (klasa III) manje osetljive na holecistokinin. Holecistokinin deluje zajedno sa drugim hormonom koji se zove leptin za regulisanje signala gladi. Ljudi sa gojaznošću mogu imati neravnotežu signala gladi i sitosti u svom mozgu.
Šta predstavlja test za holecistokinin
Test holecistokinina koristi holecistokinin za stimulaciju kontrakcije žučne kese. Ponekad se radi kao deo testa snimanja žučne kese i žučne kese koji se naziva Hida skeniranje. Ovo je vrsta testa nuklearne medicine, koji proizvodi slike žučnog sistema detekcijom zračenja u vašem telu. Za postupak, tehničar ubrizgava radioaktivni izotop (indikator) u vašu venu. Indikator putuje u jetru i bilijarni sistem i kompjuterski skener ga očitava i stvara slike na ekranu.
Ako vaš lekar želi da vidi šta se dešava kada se vaša žučna kesa kontrahuje, on će dodati holecistokinin kao dodatni korak u testu. Tehničar će vam ubrizgati holecistokinin u venu i nastaviti sa drugom serijom slika. Injekcija holecistokinina stimuliše vašu žučnu kesu na isti način kao i holecistokinin u crevima. Vaš lekar može zatražiti test za holecistokinin kako bi pronašao probleme sa načinom na koji vaša žučna kesa funkcioniše.
Koji medicinski tretmani uključuju holecistokinin
Holecistokinin do danas nije direktno uključen u bilo koji medicinski tretman, ali je bio korišćen u razvoju i testiranju leka. Na primer, istraživači pokušavaju da stvore lekove za suzbijanje gladi koji oponašaju efekte holecistokinina. Poznato je da specifičan fragment holecistokinina pod nazivom CCK-4 izaziva anksioznost i paniku kod ljudi. Iz tog razloga, naučnici ga često koriste za testiranje novih lekova za smanjenje anksioznosti.
