Vetiver /Vetiveria zizanoides/ je zeljasta biljka koja raste tokom cele godine i pripada porodici Gramineae. Vetiver je u nekim delovima sveta poznat i kao ushira, khas-khas, khas, khus, vettivera.
Vetiver ima visoko i dugo stablo, uske, duge i čvrste listove. Cvetovi ove biljke imaju ljubičasto - braon boju. Veći deo biljaka obrazuje korensku mrežu, ali za razliku od njih, vetiver ima korenje, koje se nalazi do 3 - 4 m dubine unutar zemlje. Ova njegova osobina ga čini odličnim za kontrolisanje erozija, kao i jačanje brežuljaka.
Vetiver se može naći u Indiji, Indoneziji, Haitiju, Japanu, Kini, Brazilu, Severnoj Kaliforniji, JUžnoj Americi, Španiji, Italiji i ostrvima Reinion. On uspeva na gotovo svim vrstama zemljšta, na visini do 1200 m. Vetiver se često može sresti u ravničarskim predelima i po obalama reka. Ova biljka ne raste samo kao divlja, već se i kultiviše, a najviše u Severnoj Indiji ( u državama Pandžab, Radžastan, Utar Pradeš) i Južnoj Indiji ( u državama Kerala, Tamil Nadu, Karnataka i Andra Pradeš).
Istorija vetivera
Vetiver je najviše poznat zbog svog specifičnog mirisa. On ima aromu biljaka, drveta, a preovladavaju i slatke note. Ova biljka se počinje da se koristi prvo u Indiji. U prošlosti su plemena, naseljavajući teritorije Indije, koristila vetiver za najrazličitije svrhe. Ova biljka je imala važnu ulogu u svakodnevnom životu plemena.
Kako kaže legenda, jedan od naziva biljke ushira potiče od reči ushi, koja je bila naziv za pleme, koje je prvo otkrilo lekovitost ove biljke. Kada se vetiver rasprostranio u celoj Indiji, postepeno je postao popularan i u drugim delovima sveta. Danas se on aktivno koristi u medicini, kozmetici, aromaterapiji, bioinženjeringu, a i u svakodnevom životu ljudi.
Sastav vetivera
Vetiver sadrži benzoevu kiselinu, furfurol, kao i b-vetivon, vetiven, vetivenil, itd.
Koristi od vetivera
Aroma vetivera blagotvorno utiče na zdravlje čoveka. Kupke i aromaterapija sa vetiverom pomaže kod depresije i nesanice, povećava sveukupnu emocionalnu stabilnost, reguliše rad tela. Ova biljka je korisna za osobe koje imaju stresnu svakodnevicu, budući da deluje umirujuće, eliminiše stres i leči glavobolju. Vetiver takođe pomaže i kod problema sa erekcijom i disbalansom hormona.
Vetiver ima antiseptičkno i antiupalno dejstvo, a takođe ima i efekat hlađenja. On leči pale, snižava visoku temperatru i pomaže u bržem zarastanju posekotina. Ova biljka pozitivno deluje kod čireva, gastritisa i dizenterije. U ajurvedi se vetiver koristi za lečenje malarije, artritisa, reume, istegnuća mišića. Ova biljka ima efekat vlage i zateže.
U prošlosti su poznate dame vetiver koristile za kupke, ne bi li obnovile elastičnost kože i oporavile telo od porođaja. Vetiver provereno deluje protiv bora, strija, celulita i svih neravnina, upala i otoka na koži. Koristi se i kod ujeda insekata.
Prema nekim podacima, vetiver se u prošlosti u Indiji koristio kao afrodizijak. Imao je moć da izleči frigidnost i seksualnu disfunkciju, tako što je uticao na čula. Vetiver povećava nivo kiseonika u krvi, pa pomaže u proizvodnji estrogena, pa je pogodan i za žene u menopauzi. On tonizira nervni sistem. Pomaže kod nemira, histerije, stalnog oseća nespokojstva, nervoze i gneva.
Vetiver se često može sresti u hidratantnim kremama, kupkama, uljima za kosu, losionima za telo sapunima, uljima za masažu i parfemima. Aroma vetivera se kombinuje sa ylang–ylang-om, jasminom, pačulijem, lavandom, mimozom, ružom, pomorandžom, mandarinom i sandalovinom.
Međutim, vetiver se ne krosti samo kao lek. Žitelji Indije i Haitija koriste ovu biljku za pravljenje streha i kućica. Na ostrvu Java se od korena ove biljke prave ćilimi ili slameni krovovi. Ovo ne samo da daje neverovatnu aromu, već štiti prostorije od insekata.
Oni što su skloni okultizmu tvrde da biljka ima i magične sposobnosti. Oni satraju da struk vetivera može zaštititi čoveka i njegov dom od crne magije i neprijatelja.
Ulje vetivera
Vetiver se pre svega gaji zbog eteričnog ulja, koje se od njega dobija. Ovo ulje je poznato i kao ulje mira, budući da ima umirujući efekat. Takođe, čini čuda sa suvom, naboranom i upaljenom kožom. Da bi se proizvelo ulje od vetivera, sakuplja se korenje biljke između 18 i 24. meseca starosti. Oni se čiste od primesa i peru se.
Nakon toga se suše i sitne. Zatim se potope u vodu i podvrgavaju se destilaciji na paru. Kao rezultat se dobija ulje, koje ima braon ili zlatnu boju. Njegova konzistencija podseća na sirup. Dobijni proizvod se ostavlja nekoliko meseci da odstoji, dok pojedine arome ne ispare.
Najviše se ovo ulje proizvodi u SAD, Evropi, Indiji i Japanu. Godišnje se proizvede čak do 250 tona.
Zanimljivo je da vetiver nema svuda istu aromu, tj. njegov miris uglavnom zavisi od mesta gde se odgaja. Na primer, biljka koja raste na Haitiju i Reinion ostrvu ima slađu aromu i jaču boju od ostalih. Vetiver sa ostrva Java ima notu dima. Kako specijalisti tvrde, najkvalitetnije ulje se proizvodi od divljeg vetivera u Severnoj Indiji.
Aroma vetivera se najčešće povezuje sa muškim parfemima. 1959. godine je plasiran neverovatan Eau de Vetiver od kompanije Givenchysa vetiverom, koji je mnoge osvojio svojom umirujućom aromom. Dve godine kasnije se na tržištu pojavio i muški parfem Vetiver od Žak Pol Gerlena, koji ima i varijantu za dame - Vetiver pour elle.
Druga klasična varijanta je Vetiver Extraordinare iz kolekcije Frederic Malle - a, koja sadrži 25% ove biljke. Parfem može osvojiti srce svake dame, budući da u njemu preovladavaju arome drveta.
Komentari